Turbo Nedir? Ne İşe Yarar? Turbo Arızası Nasıl Anlaşılır?

Turbo motor nedir, araba turbosu neden bozulur, nasıl anlaşılır gibi yararlı bilgileri anlatan yazımız için tıklayın!

Otomobil motorları teknolojik imkanların da getirisiyle her geçen gün çeşitlenerek sürücülerin tüm ihtiyaçlarına en doğru şekilde yanıt verecek özelliklere bürünüyor.İcadı 1800’lü yılların son çeyreğine dek uzanan, 1905 senesinde İsviçreli Alfred Büchi tarafından ilk kez piyasaya tanıtılan turbo motor da bu anlamda atılmış önemli adımlardan biri. 

Peki turbo motor nedir? En basit şekilde özetlemek gerekirse; motorun performansını artırırken yakıt tüketimini de azaltarak aracın verimliliğine katkı sağlayan güç aygıtı denebilir. Büchi tarafından üretilen ilk turbo motor; yakıt ile hava karışımının sıkıştırılıp silindire gönderilmesi ve bu sayede aracın performansının artırılması motivasyonuna dayanıyordu. Bu sistem bugün hala üretilmekte olan turbo sisteminin de en temel formülünü oluşturuyor. Şimdi gelin turbo motorların nasıl çalıştığını biraz açalım.

Turbo Nasıl Çalışır?

Motorun normal haliyle emebildiğinden daha fazla havayı emmesini sağlayan turbo, bunu yüksek basınçlı silindirlere göndererek aracın daha fazla hava ve basınç ile temasını, bu sayede de motorun daha güçlü çalışmasını sağlıyor. Bu da turbonun olmadığı motorlar ile kıyaslandığında daha az yakıt tüketimi ve daha yüksek performans anlamlarına geliyor.

Son yıllarda turbo araçların tekrar gündeme gelmesinin bir diğer sebebi de bu özellikleri sayesinde daha düşük gaz salınımına sebep olmaları. Yani turbo motora sahip araçlar daha çevre dostu.

Turbo Motor Özellikleri

Turbo sistemleri için aslında motor içindeki silindirlerin içindeki yanma sonucu atılan egzoz gazının çıkışına dayanan bir pervane sistemi denebilir. Aşırı besleme sistemi diye de adlandırılan bu sistem daha verimli bir yanma sistemi prensibine dayanıyor. Bunu şöyle tarif edebiliriz: Motor içinde yanan yakıt ve sıcak gaz ortaya bir basınç çıkarıyor. Bu basıncın daha düşük ısıda fakat daha yüksek oranda iletilmesini sağlayan şey ise turbo oluyor. Salyangozu andıran bir yapıya sahip olan turbolar, içinde bulunan tünellerden geçen basıncın intercooler aracılığıyla soğutulmasına, ancak aynı zamanda daha yüksek biçimde dışarı atılmasına katkı sağlıyor.

Turbo özelliğine sahip bir motor bu özellikten yoksun, ancak aynı büyüklükte bir motorla kıyaslandığında yedi kat daha fazla güç üretebilme kapasitesine sahip oluyor. Bu aynı zamanda küçük hacimli motora sahip araçlarda performans avantajı sağlayan bir durum olduğundan maddi açıdan da otomobil sahiplerini cezbediyor. 

Turboya sahip bir araç demek, aynı zamanda gaz tepkilerine hızlı reaksiyon verme kapasitesine sahip bir araç demek. Bu da sadece performans açısından değil güvenlik açısından da artı özellik sayılıyor. Dizel turbo nedir sorusunun cevabı da tam olarak burada devreye giriyor. Motorin yağının yoğun olduğu bir motor çeşidi olan dizeller turbo adı verilen sistem sayesinde daha yüksek verimlilik elde edilebiliyor. Aynı zamanda zararlı egzoz gazı atıklarını da azaltan turbo, motorun ömrünü uzatıcı etkiye de sahip.

Araba Turbosu Neden Bozulur?

Turbolarda meydana gelmesi muhtemelen arızaları ve sebeplerini anlamak için öncelikle araçlarda turbo ne zaman devreye girer konusuna bakmak gerekiyor.Bu her ne kadar aracın modeline ve yaşına bağlı olarak değişim gösteren bir durum olsa da ortalama 1500 ila 1750 devir sonrasında turbo devreye giriyor. Yeni nesil araçların pek çoğunda turbodaki arızalara karşı bir ikaz ışığı bulunuyor. Ancak bunun yanı sıra turbonuzda sorun olduğunun sinyalini veren belirtiler de mevcut: Aracınızın yakıt tüketimindeki artış ve motor performansındaki belirgin düşüş gözlemlediğinizde turbo motorunuzda meydana gelmiş çeşitli arızalardan şüphelenebilirsiniz. Aynı zamanda motordan gelen yüksek volümlü sesler de çeşitli arızalara işaret olabilir.

Turbo arızası sorununun önüne geçmek için dikkatli olabileceğiniz belli başlı ipuçlarını vererek yazıyı sonlandıralım. Öncelikle turbo sisteminin en büyük gereksinimi motor yağı. Turbonun yeteri kadar yağlanmaması, belirgin bir şekilde ömrünü kısaltıyor. Burada kullanılan yağın kalitesi ve niteliği de bir o kadar önemli.

İkinci mesele turbo içindeki hava sirkülasyonunun sorunsuz gerçekleşebilmesi. Bunun için turbonun pervanelerini bozacak ya da arızaya sebep olacak yabancı maddelerin motorun içine girmemiş olduğundan emin olmak gerekiyor. 

Son olarak turbo sistemini tıpkı bir yap boz sistemi gibi her şeyin gerektiği büyüklükte ve gerektiği yerde olduğu komple bir sistem olarak düşünmek gerekiyor Zaman içinde çeşitli aşınma ya da genişlemeler turbo sisteminin ihtiyacı olan havayı almasına engel olabiliyor. Bu da turbonun çalışmasını sekteye uğratıyor. Dolayısıyla söz konusu duruma karşı tedbirli olmak ve ara ara kontrolünü yapmak gerekiyor.