Amortisör Nedir? Amortisör Değişimi Nasıl Yapılır?

Arabanın zeminden aldığı darbeleri yumuşatan ve yolda meydana gelebilecek sarsıntıları hafifleten amortisör hakkında daha fazla bilgi için tıklayın!

Bir araba kullanıcısı için en önemli kıstaslardan birisi de şüphesiz aracın sarsılmadan ve savrulmadan hareket ederek sürüş keyfini sekteye uğratmaması. Gerek uzun yolculuklarda gerekse şehir içinde bir yerden bir yere giderken güvenli ve keyifli bir sürüş için en temel beklenti olan bu durum, araba kullanmayı da çok daha cazip bir şeye dönüştürüyor. 

Sarsıntısız bir şekilde seyahat etmek sadece şoför için değil arabada yolculuk etmekte olan diğer herkes için eşit öneme sahip. Bunu sağlayan sistem ise amortisör. Konforlu bir sürüşün garantisi olan amortisör sayesinde hem yoldan gelen sesleri daha az duyar hem de yoldan kaynaklanan darbe ve salınımları daha az hissedersiniz. Bu da sürücü koltuğunda sürekli zıpladığınız ya da direksiyon hakimiyetini sağlarken yalpaladığınız tedirgin edici ve keyifsiz denebilecek her türlü durumun ortadan kalkması demek. Tam da bu yüzden amortisörün nasıl çalıştığını iyi kavramalı ve bakımının nasıl yapılacağı hakkında fikir sahibi olmalısınız.

Amortisör Nedir ve Nasıl Çalışır?

En yalın şekilde tanımlamak gerekirse, amortisörü yapısında bulunan yaylar sayesinde yoldan kaynaklı sarsıntıların daha az hissedilmesini sağlayan bir mekanizma olarak görebilirsiniz. Tümsek veya çukur gibi engebeli zeminlerin yarattığı salınımı emerek aracın savrulmasını önleyen amortisör, bu haliyle sadece sürüş keyfi değil sürüş güvenliği açısından da kritik bir role sahip. 

Otomobildeki küçük parçalardan biri olmasına rağmen oldukça önemli bir görev üstlenen amortisör nasıl çalışır derseniz, onu da şöyle özetleyelim: Yapısal olarak içi yağ dolu bir silindir ve arabanın gövdesine bağlı bir çubuk pistondan oluşuyor. Herhangi bir darbe durumunda silindirin aşağısında bulunan supap kapandığında söz konusu yağ basıncı supabı açarak yağın pistonun üst kısmına geçmesini sağlıyor. Piston çubuğu sayesinde yedek depoya gönderilen yağ, aynı zamanda yayın hareketini yumuşatarak darbenin etkisini azaltıyor. 

Başlıca görevleri lastiklerin yol ile temasını sürekli kılmak, yay ve süspansiyon arasındaki hareketin kontrolünü sağlamak, etkin yol tutuşu ve tekerler açısını korumayı mümkün kılmak, aracın sıçramasını ya da yere yapışmasını önlemek, lastik ve frenlerdeki dengesiz aşınmanın önüne geçmek ve sürücünün yorgunluğunu azaltmak olan amortisörler kendi içinde gruplara ayrılıyor. Kuru tip amortisörler, yay ve lastik gibi parçaların iç moleküler sürtünme prensibine dayanarak hareket enerjisini ısı enerjisine çevirdiği bir yutma işlemi uyguluyor. Akışkan amortisörün içinde gaz veya sıvı bulunuyor ve bu madde ani hareketleri minimize ederek sarsıntıyı en alt seviyeye çekiyor. Gazlı amortisör ise gaz basıncı ile çalışarak itici veya çekici yay vazifesi görüyor.

Amortisör Arızaları ve Amortisör Bakımı Hakkında

Araçlarda meydana gelen en yaygın arıza tiplerinden biri de amortisör takozu arızası. Amortisör takozunun arızalanması demek araçtan çeşitli seslerin gelmeye başlaması demek. Öyle ki bu sesler bazen o kadar şiddetli seviyeye ulaşıyor ki diğer tüm sesleri bastırabiliyor. Yüksek hız sırasında ya da keskin virajlarda yol tutuşunu negatif yönde etkileyen bu arızanın en genel sebebi yıpranma. Bilhassa sıcak ve soğuk havalarda genleşmeye uğrayan takoz, kasis ve çukurlarda sert biçimde kullanıldığında da sorun yaratabiliyor.

Amortisör patlarsa ne olur derseniz yine yol tutuşunda azalma gibi durumlar gözlenebilir. Bunun yanı sıra amortisörün dibinde yağ sızıntılarına rastlarsınız. Ayrıca araç normalde olduğundan daha alçak seviyede görünür. Kasislerde ses çıkararak kendini belli eder. 

Amortisör fiyatları aracın modeli ve markasına göre değişkenlik gösterebiliyor. Amortisörün bakım işlemi bu açıdan da oldukça önemli. Dolayısıyla aracın düzenli şekilde servise götürülerek amortisör yaylarında herhangi bir yağ kaçırma veya kopma durumuna karşılık tedbirli davranmak gerekiyor.