ESP Nedir ve Nasıl Çalışır

Araçlardardaki ESP özelliği hakkında bilgi edinmek ve çalışma sistemini anlamak için hemen Otoshops'u ziyaret edebilirsiniz!

Milenyumla birlikte teknolojide alınan hız, otomotiv sektöründe yeni sıçramalara yol açtı ve mühendisler, üretiminde yer aldıkları araçların güvenlik sistemini her geçen yıl bir ileri seviyeye getirmeye başardı. Sürücü ve yolcuların güvenliği için çığır açıcı noktaya ulaşan teknolojik gelişimlerden biri de bundan 12 yıl önce Bosch tarafından üretilmeye başlanan ESP sistemi. Peki nedir bu ESP sistemi?

ESP açılımı

Öncelikle ESP’nin açılımına bakmak gerek. Kazaların önüne geçilebilmesi için hazırlanan bu sistem İngilizcedeki “Electronic Stability Program”ın (elektronik stabilite programı) kısaltması. Otomobillerdeki dayanıklılık ve dengenin en yüksek seviyede olması ve otomobilin en doğru biçimde manevra yapabilmesi için kullanılan bu sistem, 2014 yılında Avrupa Birliği’nde satılan tüm araçlarda zorunlu hale getirildi. Olası kazaların önüne geçebilmek ya da olası can kayıplarını engellemek amacıyla tasarlanan bu teknoloji, otomotiv sektöründe güvenlik alanında yapılmış en büyük sıçramalardan biri olarak kabul ediliyor.

İngiltere merkezli bir araştırmaya göre ESP’nin, sürücüyü ve yolcuları olası ölümcül bir kazadan kurtarma şansı yüzde 25. İsveç’te yapılan bir araştırmaya göre ise yağmurlu havalarda oluşan çarpışmalarda ESP sayesinde yüzde 32’lik bir düşüş olmuş. Bazı markalar bu sistemi kendisi isimlendirmeyi tercih ediyor. Mesela Volvo DTSC, Porsche PASM (Porsche Active Suspension Management) ismini kullanıyor.

ESP nasıl çalışır?

ESP, kullanıcının araca dair yaptığı her hamleyi ve davranışı kontrol eder. Eğer hamleler ve aracın bu hamleler karşısında bir dengesizliği varsa işte ESP bu noktada devreye girer. ESP, ABS ve TCS sistemleriyle birlikte çalışır. Hareket halinde giden otomobilin savrulmaması ya da kaymaması için sensörler desteğiyle bütün tekerlerin dönüşü algılanır ve kontrol altına alınır. Tekerlerden birinin devrinde yaşanan düşüş ya da artış, o tekerdeki devire ters etki eder. Yani otomobildeki dört teker de doğru ve dengeli bir biçimde dönüş yapmış olur. Dolayısıyla da aracın yol tutuşu daha iyi bir konuma gelir.

Peki ESP arızası meydana geldiğinde neler yaşanır? Otomobilin dengeli bir şekilde yol almasını, ıslak zeminde güvenli bir sürüşü ve daha iyi bir yol tutuşunu sağlayan ESP arızalandığında, otomobilin savrulma durumu ortaya çıkar ve bu da bir kaza ihtimalini doğurur. ESP işareti sürekli yanıyorsa, manuel ESP tuşu çalışmıyorsa, yol bilgisayarı kontrol paneli çeşitli uyarılar veriyorsa, tüm bu ibareler EPS arızası ihtimaline işaret edebilir. Öte yandan ESP, akü voltajına karşı en çabuk tepki veren sistem olduğu için herhangi bir akü arızası durumunda ilk tepkiyi bu bölümün verme ihtimali de göz önünde bulundurulmalıdır.

ESP ne işe yarar?

Otomobilin güvenlik sistemlerinin en önemli birimlerinden biri olan ESP, sürücü ve yolcular için hayati öneme sahip bir teknolojik sistemdir. EPS hakkında bilgi vermek istenirse genel olarak şunlar sıralanabilir:

- Kontrol ünitesine sahip hidrolik ünite

- Tekerler hız sensörü

- Direksiyon açı sensörü

- Rotadan çıkma oranı ve yanal ivme sensörü

- ECU ve hidrolik kontrol ünitesi veri yolu ile haberleşme.

ESP kışın, özellikle karlı ve buzlu yollarda kapatılabilir. Otomobilin savrulma ihtimaline karşı devreye giren bu sistem, karlı ve buzlu havalarda otomobil kaydığında devreye girecek ve otomobil, sistem tarafından durdurulmaya çalışılacaktır. Böyle bir durumda da aracınız hareketsiz kalacaktır. Bu gibi bir ihtimalin varlığında ESP’nin devre dışı bırakılması en doğru seçenek olacaktır. Kimi yeni çıkan modellerde yer alan kış modunun, ESP’nin otomatik olarak devreden çıkmasını sağlayan bir sistem olduğunu hatırlatmakta fayda var.