Tork Nedir ve Nasıl Hesaplanır?

Tork gücü ile beygir gücü arasındaki fark nedir? Torku yüksek arabalar hangileri? Dizelde tork nedir? Hepsi bu yazımızda, detaylar için tıklayın!

Araba satın alırken karşınıza incelemeniz gereken pek çok özellik çıkar. Derin araştırma yapmayı seven kullanıcılar tüm teknik detayları yakından inceler. Bunlardan biri de otomobilin gücünü etkileyen önemli özelliklerden i olan tork verisidir. Çoğunlukla beygir gücü ile karıştırılabilen tork gücünü kısaca anlatmak gerekirse; otomobilin hareket edebilmesi için motorundan tekerleklerine iletilen döndürme kuvvetidir, denebilir. Bir aracın çekiş kuvvetinin yüksek olması, tork kuvvetinin yüksek olması anlamına gelir ve bu durum aracın çok ağır malzemeleri bile rahatlıkla taşıyabileceğini gösterir.

Tork nedir ve nasıl hesaplanır konusu oldukça detaylıdır. Öncelikle belirtmek gerekir ki, iletilen kuvvet kimi zaman “itme kuvveti”, kimi zaman da “dönme momenti” olarak adlandırılır. Newtonmetre birimiyle belirtilen bu kuvvet, araç tork değerleri tablosu üzerinde Nm kısaltmasıyla gösterilir.

Döndürme kuvveti anlamına gelen tork gücü, aracın motorunda yer alan krank milinin bir dakika içinde sağladığı dönüş sayısıdır. Bu dönüşlerin az ya da çok sayıda olması, aracın sahip olacağı çekiş gücünü belirler. Tüm bunlardan ötürü bir aracın çekişinin yüksek olması, tork kuvvetinin de yüksek olduğunu gösterir. Bu da aracın ağır maddeleri rahatlıkla çekebileceğini, taşıyabileceğini ifade eder. Bu sebeple kamyon, tır ya da traktör gibi araçların tork kuvvetleri binek otomobillere göre daha yüksek olur.

Tork gücü devir dakika bilgisi ile beraber gösterilir, 2.500 d/dakikada -250 Nm tork gibi.

Dizelde tork nedir, ne farkı vardır?

Dizel araçlarda yer alan motorların piston kolu, benzinle çalışan araçlardakinden daha uzun olur. Bu uzun kollar yüksek dönüş kuvveti sağladığından dizel motorlarda tork gücü daha fazladır. Bu durum, aracın yakıt tüketiminin az olmasında yardımcı olan etkenlerden biridir.

Farklı bir açıdan bakıldığında ise dizel motorlu araçların daha kullanışlı olduğunu söylemek mümkündür. Şöyle ki; bir dizel ve bir benzinli aracın aynı tork güçlerine sahip olduğu varsayıldığında dizel motor gücü daha düşük devirde sağladığı için kullanıcıya avantaj sağlar. Örneğin araç yokuş çıkarken üçüncü viteste 2100 d/d'dayken dizel motorlu araçta gaza bastığınızda araç hızlanır. Ancak aynı pozisyonda benzinli motora sahip araç hızlanamaz ve düşük vitese almanız gerekir. Dizel motorlu araçlar düşük devirlerde oldukça yüksek çekiş gücü sağladığı için ticari araçlarda sıkça tercih edilir. 

Bazı dizel motorlu araçlarda devir dakika bilgisi tek bir değer değil bir aralık olarak da verilebilir. Bu da o aracın anılan aralıkta karalı bir tork gösterdiği anlamına gelir.

Torku yüksek arabalar hangileri?

Günlük kullanım için tercih edilen arabaların tork ve beygir gücü değerleri genellikle birbirlerine yakın olarak üretilir. Ancak tır, kamyon gibi eşya taşınan ya da cip, SUV gibi engebeli zeminde kullanılacak araçların tork seviyeleri daha yüksek olur. Örnek vermek gerekirse normal bir binek aracın tork gücü 180 Nm olarak üretilirken, bir cip ya da SUV modelinde bu rakam 1000’lere kadar çıkabilir.

Tork gücü ile beygir gücü arasındaki fark

Otomobil meraklıların sıklıkla karıştırdığı konulardan biri tork gücü ile beygir gücünün farklı şeyler olduğudur. Tork gücü çekiş kuvveti olarak tanımlanabilirken, beygir gücü daha çok aracın hızıyla ilgilidir. Tork gücünün ise hızla bir ilgisi yoktur. Örneğin, aynı beygir gücüne ama farklı tork gücüne sahip iki araç halat ile bağlanarak birbirlerini çektiklerinde tork gücü fazla olan diğerini çekmeyi başarır. Beygir gücünün performansını aracın hız göstergesi üzerinden görmek mümkündür. Tork gücünü görmek içinse aracın devir göstergesine bakmak gerekir. Araç ne kadar az devirde yüksek hıza çıkıyorsa, tork gücü o kadar fazladır. Yine bu konuyla ilgili olarak, “1 tork kaç beygir" oldukça sıkça sorulan bir sorudur. Ancak örneklerden de anlaşılacağı üzere bu iki terim arasında birebir yapılabilecek bir hesap ilişkisi yoktur.