Triger Kayışı Nedir? Nasıl Çalışır? Ne zaman değiştirilir?

Triger kayışı diğer adıyla zamanlama kayışı belirli periyotlarla yenilenmesi gereken ve motorun senkronizasyonunu sağlayan en kritik parçalarından biridir.

Motorun sadece performansı açısından değil güvenliği söz konusu olduğunda da kritik bir rol üstlenen triger kayışı, zamanlama kayışı ya da eksantrik kayışı isimleri ile de biliniyor. Krank milinden aldığı hareketi eksantrik miline iletip bu sayede supapların açılıp kapanmasını sağlayan triger kayışını kalbe kan pompalayan damarlar gibi de düşünebilirsiniz. Tam da bu nedenle her sürücünün triger kayışının bakımı, kullanım süresi ve ne zaman değiştirileceği gibi konularda bilgi sahibi olması gerekiyor. Şimdi gelin triger hakkındaki tüm bu detaylara birlikte bakalım.

Triger kayışı nasıl çalışır?

Öncelikle triger sisteminin nasıl işlediğini anlatmakta fayda var. Triger sistemi temelde üç parçadan oluşuyor: Yazımızın esas konusu olan triger kayışı, gergi bilyesi ve devirdaim pompası. Gergi bilyesi triger kayışını krank mili ve eksantrik mil arasındaki doğru hizayı sağlayacak şekilde gererken; devirdaim pompası motor soğutma sıvısının soğutma sistemi içinde ilerlemesinden görevli. Bu sistemdeki herhangi bir arızalanma aracınızın yolda kalmasına ve dahası motorunda ciddi hasarlar oluşmasına neden olabiliyor.

Triger kayışı neden kopar?

Her şeyin bir ömrü var. Aynı şekilde triger kayışı da zamanla aşınmaya ve hasar görmeye mahkum bir yapıya sahip. Dolayısıyla kayışın bakımının ve değişim işleminin düzenli aralıklarla gerçekleştirilmesi gerekiyor. 

Triger kayışının kopması demek aracın büyük bir gürültü ile durması ve çalışmaması demek ki bu süreçte motor sisteminin aşınıp yanma ihtimalinin de oldukça yüksek olduğunu belirttik. Triger kayışının koptuğunun belirtilerinden biri motordan gelen seslerse bir diğeri de bu sesle birlikte egzoz borusundan çıkan aşırı siyah duman. Böyle bir durumla karşılaştığınızda aracı inatla çalıştırmaya devam etmek yapabileceğiniz en büyük hatalardan biri; aracı çalıştırmak için zorlamadan yardım ekiplerini beklemek çok daha mantıklı bir seçenek olarak öne çıkıyor.

Öte yandan triger sistemindeki üç parçadan herhangi birindeki bir sorun tüm sistemin yenilenmesi anlamına geliyor. Çünkü bunlardan birinde ortaya çıkacak bir sorun tüm sistemdeki parçaların birbirini olumsuz etkilemesine ve hasar görmesine neden olabiliyor. Dolayısıyla olası arıza anlarında sadece arızalı parçayı değiştirmek değil; tüm sistemi topyekûn değiştirmek gerekiyor.

Triger kayışını ne sıklıkta değiştirmek gerekir?

Triger kayışının ömrü aracın ömrü anlamına geldiğini söyledik. Dolayısıyla triger sisteminin bakımını hafife almamak gerekiyor. Bu noktada periyodik aralıklarla gerekli kontrolleri yaptırmak ve ihtiyaç olursa da değişim işlemini gerçekleştirmek gerekiyor. 

Triger kayışının ömrü aracın marka ve modeline göre değişiklik gösterse de 60 bin ila 100 bin kilometre arasında bir ortalama vermek mümkün. Aracın kullanıldığı arazi şartları, ne kadar sıklıkla uzun yola çıktığı, yük taşıyıp taşımadığı ve tabii ki kayış tipi de bu ömrün belirlenmesinde önemli faktörler olarak karşımıza çıkıyor. Triger kayışının ömründe etkili bir diğer faktör ise zaman. Aracınızın kilometresi bahsettiğimiz ortalama verilerini bulmasa da yaklaşık olarak üç yıl gibi bir süre içinde triger kayışını değiştirmeniz öneriliyor. Bu nedenle ikinci el araba alırken triger kayışı değişiminin en son ne zaman yapıldığını ve performansını etkileyen diğer detayları sormakta büyük fayda var.

Triger kayışı kopması maliyet açısından değerlendirildiğinde fiks bir fiyat vermek zor. Nitekim triger kayışı kaça değişir sorusunun cevabı aracın marka ve parça maliyetlerine göre değişkenlik ve artış gösterebiliyor. Yine de ortalama verilerden bahsetmek gerekirse sistemin tamamen değişmesi minimum 1000 liradan başlayan değişim işlemleri, 7 binlere kadar çıkabiliyor. Tam da bu nedenle triger kayışının kopmasına izin vermeden periyodik kontrollerin yapılması büyük önem taşıyor.